Εισαγωγή

Πολλές φορές οι Έλληνες στη σύγχρονη Ελλάδα αισθάνονται πως δεν αξίζουν τη δόξα των προγόνων τους. Πολλές φορές οι Έλληνες στη σύγχρονη Ελλάδα θεωρούν ότι δεν αποτελούν συνέχεια των ένδοξων αρχαίων Αθηναίων, Σπαρτιατών, Μακεδόνων, Θηβαίων, Κορινθίων.

Πολλές φορές οι Έλληνες σήμερα αισθάνονται “σύγχρονοι” Έλληνες σε αντιπαράθεση με τους “αρχαίους” Έλληνες με τους οποίους δεν έχουν σχέση…

Στο παρόν άρθρο θέλω να κάνω ορισμένες επισημάνσεις για να διαλύσω αυτό τον μύθο. Οι στόχοι μου είναι πρώτον να δείξω ότι οι σύγχρονοι Έλληνες είναι η συνέχεια των αρχαίων Ελλήνων και, δεύτερον, να δείξω ότι έχουμε πολλά πράγματα για τα οποία πρέπει να είμαστε υπερήφανοι.

Οι ατέλειες του σύγχρονου ελληνικού κράτους δεν μας επιτρέπουν να αναπτύξουμε αυτές τις αρετές εντός της Ελλάδος, με αποτέλεσμα οι φωτεινότεροι Έλληνες να ζουν και να δρουν στο εξωτερικό.

Για να το κάνω αυτό θα απαριθμήσω τα βασικά προβλήματα των Ελλήνων και θα εξηγήσω πως αυτά υπάρχουν τώρα και υπήρχαν και στην αρχαιότητα. Δεν έχουμε αλλάξει καθόλου όσον αφορά τα μειονεκτήματα μας. Αυτό είναι όμως μόνο η μία πλευρά του νομίσματος…

Στη συνέχεια θα απαριθμήσω μερικά σημεία που κανείς πρέπει να έχει στο μυαλό του όταν μιλάει για την Ελλάδα μετά το 1821, για το “σύγχρονο” ελληνικό κράτος. Μερικά σημεία τα οποία θα δείξουν πέραν πάσης αμφιβολίας ότι η σύγχρονη Ελλάδα είναι η συνέχεια της αρχαίας Ελλάδας και του Βυζαντίου και πως αξίζει κάθε σεβασμό και δόξα όχι για το ότι είναι απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων αλλά γιατί οι ίδιοι έχουν σήμερα πολλά χαρακτηριστικά που αξίζουν αυτού του σεβασμού.

Τέλος, θα αναφερθώ στη σημερινή πραγματικότητα της Ελλάδας η οποία δεν επιτρέπει στους Έλληνες να κάνουν όλα όσα μπορούν. Το ελληνικό κράτος είναι σε πολλά σημεία ανοργάνωτο και οι Έλληνες ελάχιστα φροντίζουν για το κράτος τους και ακόμα λιγότερα μπορούν να περιμένουν από αυτό. Δυστυχώς η πραγματικότητα αυτή πρέπει να αλλάξει. Η άποψη μου είναι ότι αλλάζει σταδιακά.

Σίγουρα ορισμένα από τα χαρακτηριστικά που θα αναφέρω δεν είναι μοναδικά στους Έλληνες. Ωστόσο πρέπει να σημειώσω ότι το γεγονός πως ένα χαρακτηριστικό υπάρχει και σε ένα άλλο έθνος, αυτό σε καμία περίπτωση δεν αναιρεί το γεγονός ότι υπάρχει στους Έλληνες και ούτε ακυρώνει τη σημασία του. Η ουσία και ο στόχος του εν λόγω άρθρου είναι να θυμηθούμε γιατί πρέπει να αισθανόμαστε ωραία που είμαστε Έλληνες και όχι να υπονοήσει κάτι μειωτικό για τα άλλη έθνη. Ο στόχος δεν είναι να αναλύσω κοινωνιολογικά ποια είναι αυτά τα στοιχεία που μας κάνουν Έλληνες (τα οποία κυρίως εντοπίζονται στη γλώσσα, τη θρησκεία και τα κοινά ήθη και έθιμα), αλλά να εντοπίσω ποια είναι τα στοιχεία που πρέπει να θυμόμαστε να αναφέρουμε όταν συζητάμε με ξένους για το έθνος μας και δεχόμαστε επίθεση για τα μειονεκτήματα του.

Στόχος είναι να εξαλειφθεί η μιζέρια που αρκετές φορές καταστρώει τους Έλληνες και να βγει στην επιφάνεια πλήρης η αλήθεια για τη φύση μας – μια φύση που έχει τόσο κακά όσο και καλά στοιχεία. Δεν χρειάζεται να θυμόμαστε μόνο τα πρώτα, αλλά και τα δεύτερα.

Γνωστά ελληνικά προβλήματα

Οι Έλληνες είχαν από πάντα ορισμένα προβλήματα. Τα βασικότερα προβλήματα των Ελλήνων από τότε που είναι γνωστό πως υπήρξαν πάνω σε αυτό τον πλανήτη είναι τα εξής:

1. Έντονες εσωτερικές διαμάχες: Οι Έλληνες από “πάντα” αντιμάχονταν ο ένας τον άλλο. Οι έριδες και οι εμφύλιοι ήταν ανέκαθεν μέρος της ιστορίας μας. Δεν πρέπει να μας εκπλήσσει που εν έτει 2008 δεν υπάρχει απόλυτη ομοψυχία μεταξύ των Ελλήνων. Ποτέ δεν υπήρχε! Ακόμα και την περίοδο που η Ελληνική Επανάσταση του 1821 ήταν σε εξέλιξη, ελληνικές στρατιές εκστράτευσαν εναντίον του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Στην αρχαία Ελλάδα όλες οι πόλεις στις οποίες διαμέναν ελληνικά φύλα αντιμάχονταν η μία την άλλη. Έχουμε πλατεία “Ομονοίας” ακριβώς γιατί ποτέ δεν είχαμε πραγματική ομόνοια μεταξύ μας…

2. Έλλειψη του μέτρου: Ποτέ οι Έλληνες δεν είχαν την αίσθηση του “μέτρου”. Τίποτα από αυτά που κάνουμε τόσο τώρα όσο και στην αρχαιότητα και στο Βυζάντιο δεν ήταν περιορισμένα μέσα σε πλαίσια αυτοελέγχου, αλλά ήταν βουτηγμένα μέσα στη θάλασσα της υπερβολής και του άκρατου ενθουσιασμού. Έχουμε βγάλει το ρητό “Παν μέτρον άριστον” ακριβώς επειδή δεν είχαμε ποτέ μέτρο…

3. Έντονη ατομικότητα: Ο Έλληνας ανέκαθεν νοιαζόταν περισσότερο για τον εαυτό του παρά για το σύνολο σε θέματα οργάνωσης του κράτους (αντίθετα, σαν άνθρωποι είμαστε αλτρουιστές και πολλές φορές έχουμε δείξει την ανθρωπιά μας – βλ. τη διάσωση των Εβραίων από τους Γερμανούς κατακτητές στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο). Λίγες φωτεινές εξαιρέσεις δεν μπορούν να αλλάξουν αυτή την πραγματικότητα. Η σύγχρονη ελληνική δημοκρατία πολλές φορές μετατρέπεται σε οχλοκρατία, μικρές ομάδες ατόμων επιβάλλονται σε μεγαλύτερες απλά φωνάζοντας περισσότερο, οι θεσμοί καταλύονται από μειοψηφίες, η έννοια της δημοκρατίας υφίσταται εκμετάλλευση από τις πλειοψηφίες…

4. Γκρίνια, γκρίνια, γκρίνια: Οι Έλληνες εξ’ ορισμού γκρινιάζουν πολύ. Αν υπάρχει έστω και ένας άνθρωπος που θα διαβάσει το παρόν άρθρο και δεν θα αρχίσει να φωνάζει αντιδρώντας στις όσες αρετές γράφω, παρακαλώ να μου στείλει τα στοιχεία του για να το καταγράψω…Όταν στην Ελλάδα έχουμε 1 νεκρό από κακοκαιρία, όλοι συζητάνε για αυτό, αρχίζουν να κατηγορούν το κράτος για ανικανότητα, φωνάζουν για την “απαράδεκτη κατάσταση”, κουνάνε συγκαταβατικά το κεφάλι. Αντίθετα όταν πολλές φορές ακούμε για δεκάδες νεκρούς λόγω κακοκαιρίας στις ΗΠΑ ή από καύσωνα στη Γαλλία δεν αντιδρούμε και δεν σκεφτόμαστε κάτι αρνητικό για την οργάνωση των αντίστοιχων κρατών…

5. ΕΛΛΕΙΨΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ: Οι Έλληνες πάντα είχαν πρόβλημα οργάνωσης και σωστής συλλογικής διακυβέρνησης. Και για αυτό μεγαλούργησαν μόνο σε περιόδους που με κάποιον τρόπο (εσωτερικό ή – δυστυχώς ορισμένες φορές – εξωτερικό) τους επιβλήθηκε η οργάνωση. Μόνο κάτω από μεγάλους ηγέτες – που κατόρθωναν να τιθασεύσουν το αδάμαστο ελληνικό πνεύμα – η Ελλάδα μεγαλουργούσε.

Σημειώνω ότι τα παραπάνω δεν είναι προβλήματα αποκλειστικά για τους Έλληνες.

Ωστόσο το αν και κάποιο άλλο έθνος έχει τα ίδια μειονεκτήματα, αυτό δεν αναιρεί το γεγονός ότι τα παραπάνω προβλήματα δεν είναι προβλήματα σημερινά. Είναι προβλήματα διαχρονικά μέσα στην ελληνική ιστορία. Και αποτελούν και αυτά μέρος της ταυτότητας μας…

Moderation is a fatal thing. Nothing succeeds like excess
Oscar Wilde

Παραγνωρισμένες αρετές

Πέραν των προβλημάτων οι Έλληνες διαθέτουν και αρετές που σήμερα παραγνωρίζονται από ορισμένους μικρόψυχους που προτιμούν να γκρινιάζουν για τα προβήματα τους παρά να αναγνωρίσουν πως μπορούν να κάνουν κάτι για να τα ξεπεράσουν. Είναι αυτές οι αρέτες οι οποίες μας βοήθησαν να μεγαλουργήσουμε τόσες φορές. Και είναι όλες τους σε υπερβολικό βαθμό ενσωματωμένες μέσα μας. Αυτή η υπερβολή, που άλλες φορές μας έχεις καταστρέψει, είναι που άλλες φορές μας έχει βοηθήσει να φτάσουμε στην κορυφή του κόσμου. Οι βασικές εξ’ αυτών παρατίθενται στη συνέχεια.

1. Οι Έλληνες ήταν και είναι αγωνιστές. Σε περιόδους δύσκολες όταν όλα τα άλλα κράτη καταθέτουν τα όπλα, οι Έλληνες πολεμούν και νικούν. Πολλές χώρες επαίρονται για την αγωνιστικότητα τους, αλλά λίγες μπορούν να πουν ότι ήταν οι πρώτοι που νίκησαν τις δυνάμεις του Άξονα στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Μπορεί κράτη σαν τη Σουηδία και την Ελβετία να ήταν πιο οργανωμένα από την Ελλάδα του 1940, ωστόσο η τελευταία ήταν που πολέμησε ενάντια στους Γερμανούς…

2. Οι Έλληνες ήταν και είναι δημοκράτες. Έχοντας εφεύρει τη δημοκρατία, η Ελλάδα είναι αυτή που την εφαρμόζει στην πιο έντονη εκδοχή της (πολλές φορές ίσως και με υπερβολές, κάτι που είναι συνέπεια του δεύτερου προβλήματος που αναφέρω παραπάνω). Αναλογικά με τον πληθυσμό της η Ελλάδα είναι μια χώρα όπου κυκλοφορούν υπερβολικά πολλές εφημερίδες. Τα τηλεοπτικά μας κανάλια μέσα στην υπερβολή τους, αποτυπώνουν γεγονότα στο Ιράκ τα οποία δεν αναφέρονται καν στα τηλεοπτικά κανάλια στις ΗΠΑ ή στη Μεγάλη Βρετανία (και μάλιστα το εν λόγω γεγονός δεν το αναφέρουμε όταν αναφερόμαστε σε αυτά τα τόσο οργανωμένα κράτη…). Στην Αθήνα έγιναν πάνω από 600 διαδηλώσεις κάθε είδους μέσα στο έτος 2006 μόνο. Σε σχέση με τις 0 διαδηλώσεις στην Κίνα ή τις 2-3 στην Αγγλία ή τις ΗΠΑ, αυτό κάτι καλό σημαίνει για το πως σκεπτόμαστε για την ελευθερία του άλλου να εκφράζεται…

Σίγουρα η υπερβολική δημοκρατία δημιουργεί προβλήματα, αλλά μέχρι να βρεθεί κάποιος αντικειμενικά σωστός τρόπος να περιορίζεται, παραμένει ο καλύτερος τρόπος διακυβέρνησης. Και κανένας δεν μπορεί να με πείσει ότι στη Σουηδία όπου δεν γίνονται τόσες διαδηλώσεις ο κόσμος δεν έχει κάτι για να διαμαρτυρηθεί…

3. Οι Έλληνες είναι φιλόσοφοι. Τους αρέσει να μαθαίνουν, να σπουδάζουν, να ανακαλύπτουν. Σε όποιο μεγάλο ξένο πανεπιστήμιο και αν πας, θα βρεις πολλούς Έλληνες καθηγητές σε θέσεις κλειδιά. Σε όποιο επιστημονικό πρόγραμμα και αν κοιτάξεις (με πιο πρόσφατο παράδειγμα το CERN – δες εδώ για την ελληνική συμμετοχή στο μεγαλύτερο πείραμα του CERN) θα βρεις Έλληνες σε θέσεις κλειδιά. Αυτό σημαίνει πολλά για τους Έλληνες και την παιδεία τους, καθώς η αναγνώριση αυτή είναι αναγνώριση που προσφέρεται από ξένους και όχι από άλλους συναδέλφους Έλληνες. Η Ελλάδα είναι μια από τις πρώτες χώρες σε “παραγωγή” paper αναλογικά με τον πληθυσμό της. Μια απλή αναζήτηση στο Διαδίκτυο με τους όρους “greek professors” ή “greek mit professors” αρκεί για να ανακαλύψει κανείς την αλήθεια των παραπάνω. Μια αλήθεια παραγνωρισμένη. Η καλή παιδεία που προσλαμβάνουν οι Έλληνες από την οικογένεια τους και η βασική εκπαίδευση από τα σχολεία και τα πανεπιστήμια εδώ στην Ελλάδα τους δίνει τα εφόδια να αντιμετωπίσουν με επιτυχία τις προκλήσεις στο εξωτερικό και να επιτύχουν.

Η Ελλάδα είναι μια από τις καλύτερες χώρες σε ποσοστά συμμετοχής παιδιών 18 ετών στο σύστημα της παιδείας (δες σχετικά στο site της Eurostat http://epp.eurostat.ec.europa.eu/ για θέματα Education και ειδικότερα τη στατιστική “18-year-olds in education”).

Σύμφωνα με το site σταστιστικών στοιχείων http://www.nationmaster.com η Ελλάδα έχει ένα από τα καλύτερα ποσοστά (10η στον κόσμο) πολιτών που συνεχίζουν την εκπαίδευση τους και μετά τα υποχρεωτικά χρόνια της βασικής σχολικής εκπαίδευσης (http://www.nationmaster.com/red/country/gr-greece/edu-education&all=1).

Η Ελλάδα είναι μια από τις καλύτερες χώρες (η Ελλάδα είναι στην 18η θέση στον κόσμο και καλύτερη από χώρες όπως η Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο ή η Γερμανία για το έτος 2008 – βλ. http://hdr.undp.org/en/media/HDI_2008_EN_Tables.pdf) όσον αφορά το Δείκτη Ανάπτυξης Ανθρώπων (Human Development Index – HDI) ο οποίος παρακολουθείται από τον ΟΗΕ σε ετήσια βάση (δες σχετικά στο site http://hdr.undp.org/ για το εν λόγω report ή στο site http://en.wikipedia.org/wiki/Greece για ανανεωμένες τιμές των δεικτών ανάπτυξης της Ελλάδος και την παγκόσμια κατάταξη της). Ο δείκτης αυτός υπολογίζεται με βάση στοιχεία για τη φτώχια, την εκπαίδευση, τον αναλφαβητισμό, το σεβασμό στο κλίμα και άλλους παράγοντες οι οποίοι καθορίζουν την ποιότητα ζωής και το κατά πόσο ένας άνθρωπος μπορεί να αναπτυχθεί ζώντας σε μία χώρα. Εντυπωσιακό; Σίγουρα. Άλλη μια παραγνωρισμένη αρετή μας…

[Σημείωση: Πολλά στατιστικά στοιχεία αλλάζουν συνεχώς και είναι δύσκολο να παρακολουθούνται. Παρακαλώ πηγαίνετε στα προαναφερθέντα site για να έχετε την εγκυρότερη πληροφόρηση]

4. Οι Έλληνες είναι ανεκτικοί στο διαφορετικό και ανοικτοί στις ανταλλαγές με άλλους πολιτισμούς. Είναι αλήθεια ότι σε αυτό βοήθησε και η ιστορία μας. Δεν είναι τυχαίο που πρώτη η Ελλάδα συνεισφέρει σε ανθρωπιστικές αποστολές ανά τον κόσμο. Δεν είναι τυχαίο που η Ελλάδα έχει παίξει σημαντικό ρόλο στις επαφές του δυτικού κόσμου με την Παλαιστίνη, όντας η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που έχει σχέσεις εμπιστοσύνης με τους Άραβες. Δεν πρέπει κανείς να παραγνωρίζει ότι λίγες΄χώρες θα δεχόντουνσαν κύμα μεταναστών μεγαλύτερο από το 1/10 του συνολικού πληθυσμού της χώρας χωρίς βίαιες ταραχές. Η κατάσταση στις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1970 με τις φυλετικές διακρίσεις και τη σχετική αναταραχή δεν ήρθε ποτέ στην Ελλάδα. Η Ελλάδα ποτέ δεν βύθισε πλοίο με μετανάστες όπως η Ιταλία…

5. Οι Έλληνες κρατούν την αξία της οικογένειας σταθερή. Λίγες χώρες μπορούν να καυχηθούν ότι έχουν κρατήσει ζωντανό τον πυρήνα της σύγχρονης κοινωνίας – το θεσμό του πατέρα και της μητέρας που νοιάζονται για τα παιδιά τους. Σε λίγες χώρες οι γονείς δίνουν στα παιδιά τους τα πάντα, αντί να τους ζητάνε χρήματα αν αυτά θέλουν να χρησιμοποιήσουν για μια ημέρα το αυτοκίνητο τους…Σίγουρα υπάρχουν και υπερβολές (βλ. πρόβλημα νο.2 παραπάνω), αλλά αυτό δεν μου δίνει να καταλάβω γιατί πρέπει εμείς να απολογούμαστε για την αγάπη των γονιών μας και όχι οι ξένοι για την αναισθησία των δικών τους… Αυτός είναι και ο λόγος που η Ελλάδα έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά διαζυγίων στην Ε.Ε. [16]

6. Οι Έλληνες είναι εργατικοί και πολυμήχανοι. Ο Ωνάσης είναι το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα. Για ποιο λόγο οι Αμερικανοί να επαίρονται για τον Bill Gates, αλλά εμείς δεν πρέπει να διαφημίζουμε ότι ο Ωνάσης ήταν Έλληνας (που σχεδόν κατάφερε να κατακτήσει τον κόσμο μόνος του); Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας (World Intellectual Property Organization) η Ελλάδα το 2007 βρισκόταν στην 36η θέση παγκοσμίως σε κατοχυρωμένες πατέντες πνευματικής ιδιοκτησίας ανά εκατομμύριο κατοίκων (βλ. το σχετικό site WIPO για περισσότερες λεπτομέρειες και ανανεωμένες στατιστικές). Γιατί τα άλλα έθνη να διαφημίζουν το πόσο καλή βιομηχανία έχουν και εμείς να μην διαφημίζουμε το ότι ελέγχουμε πάνω από το 50% του παγκόσμιου εμπορικού στόλου στη ναυτιλία; Γιατί άλλες χώρες να επαίρονται για την επιχειρηματικότητα τους και εμείς να μην περηφανευόμαστε για το ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των επιχειρήσεων παραγωγής στα Βαλκάνια είναι ελληνικών συμφερόντων; [1]

7. Οι Έλληνες γνωρίζουν το νόημα της ζωής. Αυτό είναι κάτι που είναι δύσκολο να εξηγήσω σε κάποιον ξένο, αλλά κάτι που όλοι μας γνωρίζουμε. Ο ξένος που θα πιει το εσπρεσάκι του στο πόδι για 16 δευτερόλεπτα και μετά θα τρέξει να φύγει για τη δουλειά σε καμία περίπτωση δεν θα μπορέσει να αντιληφθεί γιατί εμείς απολαμβάνουμε 2 ώρες καφέ με την παρέα μας Σάββατο μεσημέρι. Υπάρχουν ξένοι που επισκέπτονται την Ελλάδα μόνο για αυτό τον λόγο. Η μεσογειακή διατροφή μας έχει γίνει πρότυπο διεθνώς. Ο τρόπος ζωής μας έχει βρει μιμητές παντού. Γιατί να μην είμαστε περήφανοι για αυτό; Όταν εμείς προσπαθούμε να βρούμε χρόνο να χαλαρώσουμε οι άλλοι ψάχνουν να βρουν χρόνο να βγάλουν περισσότερα χρήματα. Όταν οι άλλοι θα κλειστούν στα σπίτια τους εξαιτίας της οικονομικής κρίσης εμείς θα βγούμε έξω επειδή “μία ζωή την έχουμε” κλπ. Όποιος πάει στη Γαλλία πρέπει να βρει κάπου να φάει μέχρι τις 7-8 το βράδυ. Στο τελευταίο χωριό της Ελλάδας μπορείς να φας και στις 12 τα μεσάνυχτα. Τα συμπεράσματα είναι του καθενός…Αν κανείς θέλει να ζει για να δουλεύει σίγουρα ο ελληνικός τρόπος σκέψης και ζωής δεν του κάνει. Αν ωστόσο κάποιος θέλει να ζει, τότε η Ελλάδα είναι το μέρος που μπορεί να το κάνει καλύτερα.

8. Η Θρησκεία. Οι Έλληνες σήμερα είναι στενά συνδεδεμένοι με την Ορθοδοξία και έχουν ηγετικό ρόλο στο Χριστιανισμό και στο πως αυτός επηρεάζει τον κόσμο. Οι αρχαίοι Έλληνες ήταν που πρώτοι στον κόσμο δέχτηκαν οικιοθελώς το Χριστιανισμό σαν θρησκεία τους, αντικαθιστώντας το Δωδεκάθεο. Εδώ στην Ελλάδα βρήκε πρόσφορο έδαφος το κήρυγμα του Χριστού και όλα τα χριστιανικά θρησκευτικά κείμενα έχουν την ελληνική σαν κύρια γλώσσα γραφής και προφοράς τους. Όλοι κάθε χρόνο περιμένουν τον Έλληνα Πατριάρχη Ιεροσολύμων για να ανάψει το Άγιο Φως το οποίο μεταφέρεται σε κάθε ορθόδοξη χώρα του κόσμου. Κάθε κύριο Χριστιανικό κέντρο, όπως η Ιερουσαλήμ, όχι μόνο περιέχει το ελληνικό στοιχείο – ΚΥΡΙΑΡΧΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ!  Το περιοδικό TIME σε άρθρο του για το πως θα είναι ο κόσμος το 2010, είχε σημειώσει την Ελλάδα σαν την ηγέτιδα δύναμη του Ορθόδοξου Χριστιανισμού ανά τον κόσμο. Όταν άλλες χώρες υπερηφανεύονται που ένα κτίριο είναι στην εδαφική επικράτεια τους (βλ. Βέλγιο και Ευρωκοινοβούλιο), εμείς πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά το ενδεχόμενο να αρχίσουμε να είμαστε υπερήφανοι για αυτό το πνευματικό οικοδόμημα που φέρει την υπογραφή μας…Παρά τις όποιες αντιδράσεις ή τα λάθη ορισμένων εκπροσώπων της, η εκκλησία συνεχίζει να αποτελεί έναν πυλώνα προσφοράς στην κοινωνία τόσο εντός της Ελλάδος όσο και παγκοσμίως.

Η αφή του Αγίου Φωτός: Όλος ο κόσμος περιμένει τον Έλληνα Πατριάρχη Ιεροσολύμων για να ξεκινήσει ο εορτασμός της Ανάστασης. Να μην είμαστε περήφανοι για αυτό;

9. Η Ιστορία μας. Όσο και αν κάποιοι που φορούν παρωπίδες (ή υπηρετούν σκοπιμότητες) θέλουν να μας κάνουν να πιστεύουμε ότι η ιστορία μας δεν είναι κάτι για το οποίο πρέπει σήμερα να αισθανόμαστε υπερήφανοι διότι δεν έχει σχέση με τους σημερινούς Έλληνες, οι σημερινοί Έλληνες πρέπει και οφείλουν να είναι υπερήφανοι για την ιστορία τους σήμερα – εν έτει 2008. Η ιστορία μας έχει κάνει αυτούς που είμαστε σήμερα και αυτή η ιστορία συνεχίζεται και τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές. Δεν μπορούμε να την αρνηθούμε ή να την κόψουμε σε “κομμάτια” ανάλογα με το πως μας βολεύει. Πρέπει να είμαστε περήφανοι για αυτή σαν σύνολο ή να μην είμαστε καθόλου. Δεν κατανοώ για ποιον λόγο μπορούν οι Αμερικανοί να είναι υπερήφανοι για τις ιστορίες με τους καουμπόυδες και εμείς να μην είμαστε υπερήφανοι και να μην αναφέρουμε σε συζητήσεις μαζί τους τις πολύ καλύτερες ιστορίες μας με τους φιλοσόφους Σωκράτη, Πλάτωνα και Αριστοτέλη…Δεν κατανοώ γιατί η σημερινή Γαλλία μπορεί να υπερηφανεύεται για τη Γαλλική Επανάσταση, αλλά εμείς όχι για την Ελληνική Επανάσταση του 1821 που ήταν η απαρχή του τέλους των μεγάλων αυτοκρατοριών στον πλανήτη…Δεν κατανοώ γιατί η σημερινή Αγγλία να συνεχίζει να προβάλλει σε όλους μας την εικόνα μιας παγκόσμιας αυτοκρατορίας, αν και το Ηνωμένο Βασίλειο έχει πάψει προ πολλού να υφίσταται, ενώ εμείς δεν “δικαιούμαστε” να μιλάμε για τους Έλληνες ομογενείς ανά τον κόσμο οι οποίοι διαπρέπουν…Δεν κατανοώ επίσης γιατί οι Γερμανοί να περηφανεύονται για τον Λούθηρο ή οι Ιταλοί για την κληρονομιά της Καθολικής Εκκλησίας, αλλά εμείς να μην περηφανευόμαστε για το Βυζάντιο το οποίο επί χίλια χρόνια κράτησε την ανατολή της Ευρώπης έξω από το σκοτάδι του Μεσαίωνα και έδωσε στη δυτική Ευρώπη την Αναγέννηση…

Πολλοί που θα διαβάσουν τα παραπάνω μπορεί να πουν “εντάξει, αλλά τι σχέση έχει αυτό με τη σύγχρονη Ελλάδα;”. Αυτό είναι ένα από τα προβλήματα που ανάφερα στο προηγούμενο μέρος του άρθρου – η γκρίνια. Έχουμε γενικά μια τάση να απορρίπτουμε όλα τα καλά και να συζητάμε μόνο για τα κακά. Όλα όσα αναφέρω παραπάνω σαν αρετές ΕΙΝΑΙ η Ελλάδα του σήμερα, μαζί με τα όσα προβλήματα της. Για να αντικρούσω αντιδράσεις αυτού του είδους θα ρωτήσω τον δύσπυστο το εξής: Αν πιστεύεις ότι δεν έχουμε τίποτα απολύτως για να είμαστε υπερήφανοι, τότε γιατί μένεις ακόμα στην Ελλάδα; Μη ικανοποιητική απάντηση σε αυτό το ερώτημα (π.χ. “ε, που να πηγαίνω τώρα”, “ε, ξέρεις ότι είναι δύσκολο” και άλλες παρόμοιες “σοβαρά αιτιολογημένες” απαντήσεις) απλά δείχνει μη-συγκροτημένο άτομο αδύναμης προσωπικότητας. Την άποψη ενός τέτοιου ατόμου δεν θέλω να τη μάθω…

Ας μείνουμε στην Ελλάδα αυτοί που θέλουμε και ας προσπαθήσουμε να φτιάξουμε κάτι καλύτερο. Η κρίση της χρεωκοπίας της χώρας του 2010 έδειξε πως ο Έλληνας δεν έχει μέτρο: μπορεί από τα πολύ ψηλά να φτάσει στα πολύ χαμηλά με μεγάλη ευκολία. Γελοιοποιηθήκαμε διεθνώς και κατηγορηθήκαμε – όχι άδικα – ότι κλέψαμε χρήματα από την Ε.Ε. και ότι δεν προσέξαμε τις δαπάνες μας. Πράγματι το κάναμε αυτό. Πράγματι πρέπει να βελτιωθούμε σαν κράτος, να καλλιεργήσουμε τις αρετές μας και να πολεμήσουμε τις αδυναμίες μας. Δεν θα είναι εύκολο, αλλά ο σωστός δρόμος ποτέ δεν είναι.

Το σύγχρονο ελληνικό κράτος

Το ελληνικό κράτος σήμερα έχει αρκετά προβλήματα. Τα σημαντικότερα από αυτά σχετίζονται με ζητήματα οργάνωσης της λειτουργίας του. Αυτά τα προβλήματα απορρέουν κυρίως από την αδυναμία των Ελλήνων να κάτσουν όλοι μαζί να συζητήσουν για τα σημαντικά θέματα που τους απασχολούν (ελάχιστα σοβαρά ζητήματα έχουν συζητηθεί σε δημόσιο διάλογο τα τελευταία χρόνια, ενώ το δημοψήφισμα αποτελεί ανέκδοτο μιας λέξης στη χώρα που γέννησε τη δημοκρατία) αλλά και την αδυναμία των εκάστοτε κυβερνώντων να αποφασίσουν για κάτι χωρίς να σκέφτονται το πολιτικό κόστος που η απόφαση τους θα έχει σε συγκεκριμένες μειοψηφίες που φωνάζουν περισσότερο από τις πλειοψηφίες. Και επειδή εμείς οι Έλληνες φωνάζουμε πολύ (πολλές φορές δικαίως), το πρόβλημα έχει καταστεί ιδιαίτερα σημαντικό τα τελευταία χρόνια.

Η έλλειψη σωστής αστυνόμευσης της εφαρμογής των νόμων επιτείνει το πρόβλημα. Μπορεί στην Ελλάδα να έχουμε ένα από τα καλύτερα οργανωμένα νομικά συστήματα, ωστόσο αυτό σχεδόν ποτέ δεν εφαρμόζεται όταν έρχεται η κρίσιμη στιγμή. Έτσι οι τόσο “καλοί” ξένοι γίνονται βάνδαλοι όταν έρχονται στην Ελλάδα…

Ωστόσο πολλές φορές οι Έλληνες έχουν δείξει ότι οι ίδιοι, σαν άτομα, σαν έθνος, σέβονται αυτό που αξίζει σεβασμού. Μπορεί για χρόνια να είχαμε άθλιο σύστημα μέσων μαζικής μεταφοράς, ωστόσο τώρα έχουμε το καλύτερο μετρό του κόσμου το οποίο έχουμε διατηρήσει έως σήμερα σε άριστη κατάσταση (σε αντίθεση με κάθε άλλο κράτος στον κόσμο). Μπορεί για χρόνια να μην σεβόμασταν τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας, ωστόσο όταν ήρθε η ώρα της οργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 όλοι μας φιλοτιμηθήκαμε και σεβαστήκαμε τους ξένους επισκέπτες, σεβαστήκαμε απόλυτα τη λωρίδα κυκλοφορίας των ολυμπιακών αποστολών, ελέγξαμε απόλυτα την ασφάλεια των Αγώνων (σε αντίθεση με άλλους Ολυμπιακούς Αγώνες – όπως της Ατλάντα – όπου είχαμε τρομοκρατικά χτυπήματα, τα οποία όμως ουδόλως επηρέασαν αρνητικά τη γνώμη που εκφέρουμε για την οργάνωση των κρατών στα οποία έγιναν αυτοί οι αγώνες).

Επίσης πολλές φορές έχουμε δείξει ότι μπορούμε να καταφέρουμε θαύματα αν το θέλουμε. Μετά από έναν παγκόσμιο πόλεμο που μας στοίχισε σχεδόν όλους τους νέους μας, μετά από μια καταστροφή σαν αυτή της Σμύρνης και ένα τεράστιο κύμα προσφύγων, μετά από έναν εμφύλιο, κατορθώσαμε εν έτει 2010 να είμαστε στον σκληρό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης μαζί με 5 μόνο ακόμα χώρες. Σε κάθε τομέα έχουμε κατορθώσει να είμαστε μέσα στις 25 καλύτερες χώρες του κόσμου, ακόμα και σε θέματα που αφορύν οικονομικά στοιχεία. Δεν είναι τυχαίο που η ανάκαμψη της Ελλάδας τη δεκαετία του 1950-60 έχει ονομαστεί από τους ξένους ιστορικούς σαν το “ελληνικό θαύμα”…

Προβλήματα, προβλήματα, προβλήματα…

Πολλά ξένα κράτη αντιμετωπίζουν έντονα προβλήματα τα οποία φροντίζουμε να αγνοούμε. Πολλοί Έλληνες αρέσκονται στο να διογνώνουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το ελληνικό κράτος αλλά να μειώνουν τη σημασία των προβλήμάτων που ξένα κράτη έχουν, έτσι ώστε να συντηρείται το κλίμα γκρίνιας και παραπόνων για την Ελλάδα και να μην χαλάσει η ωραιοποιημένη εικόνα που κάποιοι κακώς έχουν για αυτά τα ξένα κράτη (βλ. τα ελαττώματα των Ελλήνων που ανέφερα παραπάνω).

Στο παρόν κεφάλαιο καταγράφω περιστατικά τα οποία αν συνέβαιναν στην Ελλάδα θα γκρινιάζαμε επί μέρες για το πόσο ανοργάνωτο είναι το κράτος και για το πόσο ανίκανος είναι ο κρατικός μηχανισμός, αλλά τα οποία περιστατικά όταν συμβαίνουν σε ξένα κράτη απλά τα αναφέρουμε για 1 λεπτό στις ειδήσεις και τα προσπερνάμε σαν να μην συμβαίνει τίποτα.

Περιστατικά ή στοιχεία “γκρίνιας” για Ελλάδα – Περιστατικά ή στοιχεία “ασήμαντα” αν αφορά ξένα κράτη:

1. ΗΠΑ, Ατλάντα, 1996: Βόμβα εξερράγη κατά τη διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων. Οι περισσότεροι από εμάς σήμερα το έχουμε ξεχάσει σαν να μην συνέβη τίποτα. Αν όμως το ίδιο είχε συμβεί στους Ολυμπιακούς της Ελλάδας δεν θα το είχαμε ξεχάσει τόσο εύκολα…

2. Νορβηγία, 12/2008: Έγιναν μεγάλης έκτασης επεισόδια κατά τη διάρκεια μιας διαδήλωσης με αποτέλεσμα το σπάσιμο πολλών μαγαζιών και το κάψιμο του χριστουγεννιάτικού δέντρου. Φυσικά αυτό έχει απωθηθεί βαθιά στη μνήμη των Ελλήνων οι οποίοι συνεχίζουν να θεωρούν τη Νορβηγία προπύργιο της ηρεμίας και της νηφαλιότητας…

3. Αγγλία, 4/2/2009: Χάος από έντονη χιονόπτωση σε όλη τη χώρα. Αν αυτό συνέβαινε στην Ελλάδα θα είχαμε να συζητάμε για μία εβδομάδα για το αν πρέπει να παραιτηθεί η κυβέρνηση…

4. Αυστραλία, 7/2/2009: Εκατόν σαράντα (140) νεκροί από πυρκαγιές. Αν αυτό συνέβαινε στην Ελλάδα θα είχαμε να συζητάμε για 6 μήνες καθημερινά σε κάθε δελτίο ειδήσεων…

5. Αγγλία, 16/2/2009: Ένα παιδί 13 ετών γίνεται πατέρας! Η γυναίκα του ήταν 15. Η πλήρης σήψη των ηθών στη Βρετανία δεν μας εμποδίζει εδώ στην Ελλάδα να τους αποκαλούμε ακόμα “Μεγάλη” Βρετανία και να τους έχουμε σαν πρότυπο οργάνωσης του κράτους…

6. Οικονομική κρίση 2008-9: Σε όλες τις χώρες ξοδεύονται εκατοντάδες δισεκατομμυρίων δολλαρίων για να στηριχθούν οι παραπαίουσες εταιρίες τους. Κανένας όμως δεν κατακρίνει – όλοι θεωρούν απλά τα μέτρα ως “αναγκαία”. Αν συνέβαινε αυτό στην Ελλάδα μπορεί και να είχε πέσει και η κυβέρνηση. Λόγω της κρίσης η Ε.Ε. πιέζει την Ελλάδα για μέτρα επειδή το έλλειμα της πάει να ξεπεράσει το 3%. Την ίδια στιγμή το έλλειμα της Αγγλίας είναι 13%. Τι σχόλιο να κάνει κανείς…; [και το γεγονός ότι οι ΗΠΑ έίναι η χώρα με το μεγαλύτερο έλλειμα και αυτό το περνάω ασχολίαστο]

7. Το 2009 η Ε.Ε. προωθεί τη χρήση γεννετικά μεταλλαγμένων τροφίμων. Η Ελλάδα μέσω του επιτρόπου της Σταύρου Δήμα ανθίσταται στις προσπάθειες των ευρωπαίων να αρχίσουν να καλλιεργούν εντονότερα γεννετικά μεταλλαγμένο καλαμπόκι. Ποιος πρέπει να είναι υπερήφανος. Οι άλλοι ή εμείς;

8. Τον Μάιο του 2009 η Ισπανία είναι η πρώτη χώρα σε κρούσματα του ιού Η1Ν1 στην Ευρώπη (βλ. εδώ). Τι θα λέγαμε αν ήμασταν εμείς “πρώτη” χώρα;

9. 3/7/2009: Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε, η Μ. Βρετανία ήταν η χώρα με τη μεγαλύτερη εγκληματικότητα, ακολουθούμενη κατά σειρά από την Αυστρία, τη Ν. Αφρική, τη Σουηδία, το Βέλγιο, τον Καναδά, τη Φινλανδία, την Ολλανδία, το Λουξεμβούργο και τη Γαλλία. Αν ήμασταν εμείς μέσα σε αυτή τη δεκάδα αμέσως θα το σημειώναμε ως ένα από τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία της δήθεν “παρακμής μας”. Τώρα που δεν είμαστε ούτε καν το αναφέρουμε σαν καλό στοιχείο μας. Και ούτε λόγος φυσικά για το αν κατακρίνουμε τις χώρες που είναι στη λίστα: όχι μόνο δεν το κάνουμε, αλλά τις θεωρούμε και καλύτερες από εμάς. Πηγή πληροφορίας: Daily Mail [2].

10. 25/7/2009: Κρατούμενοι αποδρούν με ελικόπτερο από φυλακές του Βελγίου. Το ίδιο είχαν κάνει και άλλοι κρατούμενοι στη Γαλλία δύο χρόνια πριν (βλ. πηγή μη διαθέσιμη πλέον). Φυσιολογικό γεγονός; Μπορεί…Όμως ενώ το εν λόγω γεγονός πέρασε στα “ψιλά” των εφημερίδων, η αντίστοιχη απόδραση του Παλαιοκώστα από ελληνικές φυλακές έγινε ο λόγος για να παραπανιόμαστε όλοι μας για το πόσο χάλια είμαστε γενικά σαν κράτος για τρεις και παραπάνω εβδομάδες. Ενώ συνεχίζουμε να θεωρούμε το Βέλγιο και τη Γαλλία ως κράτη-υποδείγματα σωστής οργάνωσης και ασφάλειας…

Τα παραπάνω στοιχεία δεν έχουν σαν στόχο να δείξουν τίποτα περισσότερο από το προφανές: προβλήματα υπάρχουν παντού, όχι μόνο στην Ελλάδα. Και πρέπει να έχουμε μέτρο όταν κρίνουμε: να μην είμαστε ούτε πολύ αρνητικοί αλλά ούτε να εθελοτυφλούμε. Ίσως σε αυτή τη διαστρέβλωση της εικόνας παίζουν μεγάλο ρόλο και τα κατευθυνόμενα ΜΜΕ στην Ελλάδα. Ποιος ξέρει…

Επίμετρο: Τα κράτη δεν είναι μόνο η οικονομία τους!

Αρχές 2010: Η Ελλάδα αντιμετωπίζει σοβαρά δημοσιονομικά προβλήματα. Την ίδια ώρα όλα τα άλλα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα. Ωστόσο μόνο η Ελλάδα είναι το θέμα της συζήτησης… Τυχαίο ή εσκεμμένο; Αν αφήσουμε κατά μέρος το γεγονός πως η Ελλάδα μάλλον έπεσε θύμα του αλληλοσπαραγμού των ελληνικών κομμάτων (με το ένα να αναθεωρεί τα στοιχεία που δίνει στην Ε.Ε. το άλλο) και της οικονομικής κρίσης που άλλα κράτη προκάλεσαν, είναι αρκετά φανερό πως μεγαλύτερη βαρύτητα στην υπόθεση έχουν οι πολιτικές σκοπιμότητες παρά τα στυγνά οικονομικά στοιχεία. Μάλιστα επικριτές της Ελλάδος, όπως η Γερμανία και η Βρετανία, σύμφωνα με δημοσίευμα των New York Times, κατέβαλλαν προσπάθεια να χαλαρώσουν τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς την κατεύθυνση ενίσχυσης της Eurostat. Για ποιο άλλο λόγο παρά για να ελέγχουν την απεικόνιση της δικιάς τους δημοσιονομικής κατάστασης με τρόπο συμβατό με τον δικό τους εκλογικό κύκλο και άλλες βραχυχρόνιες σκοπιμότητες… [17] [18] Αν θεωρήσουμε πως το κράτος είναι η οικονομία του, τότε έχουμε πρόβλημα. Όμως δεν είναι έτσι: Το κράτος δεν είναι μόνο η οικονομία του. Το κράτος είναι οι δυνατότητες του, οι άνθρωποι του, η ιστορία του, ο πολιτισμός του, η συνεισφορά του στην πολιτική, το πως συμπεριφέρεται στους μετανάστες, στο πως συμπεριφέρεται στα άλλα κράτη…

Πρέπει σίγουρα να προσπαθήσουμε να φτιάξουμε την οικονομία μας και να πατάξουμε τη διαφθορά, αλλά να μην θεωρήσουμε ούτε για μια στιγμή πως είμαστε μόνο η οικονομία μας…

Ένα μέτρο σύγκρισης

Ας κατανοήσουμε ότι για να συγκρίνουμε χώρες μεταξύ τους πρέπει να έχουμε κοινό μέτρο. Έτσι δεν πρέπει να κρίνουμε με έναν τρόπο την Ελλάδα και με άλλον τις άλλες χώρες.

Σήμερα χώρες όπως η Σουηδία (η οποία την μία κρίσιμη περίοδο που έπρεπε να πράξει αποφάσισε να συνεργαστεί με τον Χίτλερ και μέχρι τη δεκαετία του 1950 έκανε πειράματα λοβοτομής σε κατοίκους ακόμα και χωρίς τη συναίνεση τους) μας κάνουν “μαθήματα” κρατικής οργάνωσης…Χώρες όπως η Γερμανία – η οποία μας στοίχισε όλους σχεδόν τους νέους μας πριν από 50 χρόνια χωρίς να δώσει τίποτα για αποζημίωση – μας εγκαλεί σαν κράτος αν κάποιος ξένος τουρίστας πεθάνει από ατύχημα στη χώρα μας…Όταν η Ελλάδα κερδίζει το Ευρωπαϊκό Κύπελλο στο ποδόσφαιρο είναι “τυχερή”. Όταν οι άλλες χώρες – βλ. Αγγλία – το κερδίζουν με τη βοήθεια της διαιτησίας είναι “ικανές” και “μεγάλες ποδοσφαιρικές δυνάμεις”…Όταν στην Ελλάδα γίνονται διαμαρτυρίες για τα εργασιακά δικαιώματα είμαστε μια “χώρα ταραχών την οποία πρέπει να αποφύγουν οι τουρίστες”, αλλά οι ΗΠΑ όπου το κράτος κλέβει τους πολίτες και αυτοί δεν διαμαρτύρονται για τίποτα είναι “κράτος οργανωμένο”…Όταν η Ελλάδα στηρίζει τη Σερβία κατά το βομβαρδισμό τους από τους αμερικανούς είμαστε “κακοί” (ή “κακοί στη διπλωματία”), όταν η Ολλανδία και η Πολωνία στέλνουν στρατεύματα στο Αφγανιστάν για να κάνουν τους δούλους των αμερικανών είναι “διπλωμάτες” και “κράτη με διεθνή συμμετοχή που ενδιαφέρονται για τα διεθνη προβλήματα”.

Σε τελική ανάλυση το ποιο κράτος “ονομάζεται” μεγάλο είναι κάτι που οι ισχυροί του κόσμου (αυτή την περίοδο οι ΗΠΑ) αποφασίζουν. Για παράδειγμα ο Ομπάμα αποφάσισε να καλέσει την Ολλανδία στη σύνοδο των G8 τον Ιούλιο του 2009 επειδή η Ολλανδία είχε παράσχει στρατεύματα για να βοηθήσει τους αμερικανούς στο Αφγανιστάν! (βλ. πηγή μη διαθέσιμη πλέον) Έτσι είμαστε τώρα σε σημείο να μιλάμε για τα “στρατεύματα” της Ολλανδίας την ίδια στιγμή που στην Ελλάδα κάθε έτος μετράμε νεκρούς πιλότους στην προσπάθεια μας να ανακόψουμε την επιθετικότητα των Τούρκων στις παρυφές της Ευρώπης…Η “μεγάλη” Ολλανδία θα αποφασίζει πλέον για την τύχη της Ελλάδας σε συνόδους κεκλεισμένων των θυρών. Σωστά; Όχι! Πρέπει να μην επιτρέψουμε να μας συμπεριφέρονται έτσι και το πρώτο βήμα για κάτι τέτοιο είναι ο αυτοσεβασμός.

Πρέπει να πάψουμε να έχουμε γκρίνια για εμάς και θαυμασμό για τους “άλλους” μόνο και μόνο επειδή είναι οι “άλλοι”. Πρέπει να μάθουμε να βλέπουμε και να κρίνουμε αντικειμενικά και εμάς και τους άλλους. Και να είμαστε περήφανοι για ό,τι έχουμε καταφέρει.

Στατιστικά στοιχεία για τη σύγχρονη Ελλάδα

Μπορεί κανείς να δει την κατάταξη της Ελλάδας σήμερα σε πολλούς τομείς στα παρακάτω site:

1. Greece: http://en.wikipedia.org/wiki/Greece

2. International rankings of Greece: http://en.wikipedia.org/wiki/International_rankings_of_Greece

Βλέποντας τα καταλαβαίνει κανείς ότι η σύγχρονη Ελλάδα βρίσκεται μέσα στις 10-30 καλύτερες χώρες σχεδόν σε κάθε σημαντικό τομέα που υπάρχει. Γιατί να μην είμαστε περήφανοι για αυτό;

Ισχύς της σύγχρονης Ελλάδας

Σε συντομία πρέπει να αναφέρουμε τους τομείς στους οποίους η Ελλάδα σήμερα είναι ισχυρή ή πρωτοπορεί παγκοσμίως. Σε αυτούς τους τομείς περιλαμβάνονται τα εξής:

1. Ιατρική: Η Ελλάδα κατέχει μια ηγετική θέση παγκοσμίως στο χώρο της εξωσωματικής γονιμόποίησης. Ευρωπαίοι πολίτες έρχονται στην Ελλάδα για να κατορθώσουν να κάνουν παιδιά. Επιπλέον ο ιατρός ομοιοπαθητικός κ. Βυθούλκας είναι παγκόσμιος πρωτοπόρος στον τομέα της ομοιοπαθητικής [3] με γιατρούς από όλον τον κόσμο να έρχονται στην Ελλάδα να παρακολουθήσουν μαθήματα του [4]. Έλληνες καρδιολόγοι και γιατροί διαφόρων ειδικοτήτων πρωτοπορούν πολλές φορές σε μεθόδους θεραπείας.

2. Παγκόσμιος Ιστός: Το πρώτο forum για το Διαδίκτυο και το μέλλον του Παγκόσμιου Ιστού έχουν διεξαχθεί στην Ελλάδα [5] [6] [7]. Το Πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο για την Επιστήμη του Διαδικτύου (Web Science Research Conference 2009) “Society On-Line” έγινε επίσης στην Αθήνα [8]. Ο Ιωσήφ Σηφάκης είναι επίσης αυτός που πήρε το Βραβείο Turing (το αντίστοιχο βραβείο “Νόμπελ” για την πληροφορική το 2007 [9].

3. Ναυτιλία: Συνεχίζουμε να κυριαρχούμε σε θέματα ναυτιλίας παγκοσμίως (βλ. πιο πάνω).

4. Θρησκεία: Αποτελούμε έναν από τους βασικούς πυλώνες της παγκόσμιας θρησκευτικότητας, με το Ελληνικό Πατριαρχείο στην Κωνσταντινούπολη, το Άγιο Όρος και το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων να παίζουν διαρκώς καίριο ρυθμιστικό ρόλο σε θέματα πνευματικότητας παγκοσμίως. Η σημαντικότητα της Ελλάδας σε πνευματικά και θρησκευτικά θέματα δεν πρέπει να μειώνεται στα πλαίσια του αγώνα ορισμένων αθεϊστών εναντίον της θρησκείας γενικότερα. Άλλο η φιλοσοφία της θρησκείας και άλλο η πρακτική σημασία που έχει η θέση της χώρας μας σε αυτά τα ζητήματα στον κόσμο.

5. Ιστορικός ρόλος: Η Ελλάδα συνεχίζει να αποτελεί το ανάχωμα της Ευρώπης για τις επεκτατικές βλέψεις των χωρών της Ασίας (βλ. Τουρκία), αλλά και κρίσιμο ρόλο τόσο στα Βαλκάνια όσο και στη Μέση Ανατολή. Κάθε φορά που υπάρχει πρόβλημα μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων η Ελλάδα είναι μια από τις πρώτες χώρες που – εξαιτίας των πολύ καλών της σχέσεων με τους Άραβες – διαμεσολαβεί για την ειρήνη. Η Ελλάδα ήταν μια από τις πρώτες χώρες που επιχείρησε να σπάσει το εμπάργκο των Ισραηλινών στη Λωρίδα της Γάζας στέλνοντας ανθρωπιστική βοήθεια. Η Ελλάδα είναι το μαξιλάρι απορρόφησης όλου του σύγχρονου [από το 1990 και μετά] μεταναστευτικού ρεύματος προς την Ευρώπη (και σε αντίθεση με την Ιταλία, δεν βυθίζει τα πλοία που είναι γεμάτα μετανάστες…). Σε κάθε περίπτωση πάντώς είναι δύσκολο να βάλει κανείς όρια στη σημαντικότητα του ιστορικού ρόλου μιας χώρας. Η “σημασία” που ένα κράτος έχει στην ανθρώπινη ιστορία και το μέγεθος του συγκριτικά με τα άλλα κράτη μετρώνται σε συγκεκριμένες κρίσιμες ιστορικές στιγμές. Και η Ελλάδα έχει δείξει και με το παραπάνω ότι σε κάθε κρίσιμη ιστορική καμπή έχει αναλάβει υπεύθυνα το ρόλο που κάθε κράτος οφείλει να αναλάβει: το ρόλο της υπευθυνότητας και του αγωνιστή για το δίκαιο. Όσο μεγαλόσχημες δηλώσεις και αν κάνει κάποιο κράτος για τη σημαντικότητα του τώρα, αν όταν έρθει η στιγμή να ορθώσει το ανάστημα του σε κάποια κρίσιμη αναμέτρηση αποτύχει τότε θα έχει αποτύχει συνολικά και σαν κράτος για όλη την περίοδο αυτών των δηλώσεων.

6. Αθλητισμός: Σκέφτηκα πολύ για το αν θα συμπεριλάβω και αυτή την κατηγορία ή όχι στο παρόν κεφάλαιο. Τελικά την έβαλα, καθώς όλα τα ξένα κράτη αισθάνονται και είναι υπερήφανα για τα αθλητικά τους κατορθώματα, οπότε γιατί όχι και εμείς; Στο μπάσκετ ο Παναθηναϊκός είναι ο κυρίαρχος τα τελευταία 7 χρόνια σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Στο πόλο επίσης τόσο ο Ολυμπιακός όσο και η Βουλιαγμένη το ίδιο. Σε κάθε σκακιστική ολυμπιάδα είμαστε μέσα στις 20-25 καλύτερες χώρες παγκοσμίως. Η γενική μας σκακιστική κατάταξη σαν χώρα είναι 25η το 2009. [10] Στο βόλει μετράμε πολλές διενθείς επιτυχίες. Στο ποδόσφαιρο έχουμε κατακτήσει το Ευρωπαϊκό Κύπελλο (ενώ η “υπερδύναμη” Αγγλία το καλύτερο που έχει κάνει είναι να φτάσει στα ημιτελικά).

7. Μεταφορά Ενέργειας: Με τις τελευταίες κινήσεις μας έχουμε μετατραπεί σε κεντρικό κόμβο μεταφοράς φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Τόσο οι αγωγοί που έχουμε χτίσει όσο και ο σταθμός της Ρεβυθούσας αποτελούν στοιχεία που μας δίνουν δύναμη σε έναν πολύ νευραλγικό τομέα.

8. Άνθρωποι: Οι Έλληνες συνεχίζουν να αποτελούν μια εξαιρετική πηγή ανθρώπινου δυναμικού για τις ξένες εταιρίες και τα πανεπιστήμια του εξωτερικού. Σε κάθε σημαντική θέση βλέπεις Έλληνες πρώτης ή δεύτερης γενιάς και δεν μπορούμε παρά να το δούμε αυτό και να προσπαθήσουμε να κρατήσουμε αυτό το “χρυσάφι” στη χώρα μας αντί να το αφήνουμε να φεύγει έξω…

9. Αξίες: Οι Έλληνες γνωρίζουν την αξία της ζωής. Ο τρόπος ζωής εδώ έχει μια ποιότητα που δύσκολα εκφράζεται με λόγια αλλά είναι παραπάνω από υπαρκτή. Αυτό το ανθρώπινο “χαλαρά” που έχουμε εδώ είναι το αντίθετο του “κάνε χρήματα ή πέθανε στο δρόμο” που ισχύει σε πολλές άλλες “προοδευμένες” χώρες. Οι νύχτες έξω, τα βράδυα διασκέδασης, οι συζητήσεις, η φιλοσοφία, η οικογένεια, ο τρόπος επικοινωνίας με τους άλλους, οι φίλοι είναι όλα λόγοι που έχουν κάνει πολλούς ξένους να έρθουν να εγκατασταθούν μόνιμα στην Ελλάδα χωρίς να μπορούν να το εξηγήσουν με απτά επιχειρήματα. Αν τους ρωτήσεις γιατί ήρθαν, θα σου πουν απλά “αγαπήσαμε την Ελλάδα”… Η Ελλάδα είναι από τα ελάχιστα κράτη στον κόσμο (και σίγουρα το μοναδικό από τα “προοδευμένα” της Δύσης) που συνεχίζουν να μεταδίδουν το μήνυμα της ανθρωπιάς σε μια εποχή όπου τα νούμερα του προϋπολογισμού είναι ο μόνος τρόπος που κρίνουν κάποιοι ένα κράτος…

Εν κατακλείδι, η Ελλάδα αποτελεί ένα σύγχρονο κράτος με συνεισφορά σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας. Σε μια εποχή παγκοσμιοποίησης είναι ίσως αδύνατον να βρεις σε ποια σημεία ένα μόνο κράτος έχει την “αποκλειστικότητα” της μέγιστης προσφοράς. Η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά σε πολλά έργα, σε πολλές ερευνητικές προσπάθειες, σε πολλές ανθρωπιστικές αποστολές κλπ. Πως μπορεί να μετρηθεί αυτό και να βγει το “ποσοστό” περηφάνειας που πρέπει να έχουμε για αυτά τα πράγματα; Για παράδειγμα ο Ευρωπαίος Επίτροπος Δήμας έχει κάνει πολύ καλή δουλειά στην Ε.Ε. Επιπλέον στις 14/7/2009 δύο Έλληνες εκλέχθησαν στη θέση των αντιπροέδρων του Ευρωκοινοβουλίου (βλ. σχετικό άρθρο). Αυτό πως μεταφράζεται σε “περηφάνεια”; Πως μετράται;

Όπως αναφέρω και σε άλλο σημείο του άρθρου, το κράτος δεν είναι μόνο η οικονομία του. Πολλοί κρίνουν – λανθασμένα – τα κράτη με μόνο κριτήριο την οικονομία και τα εξωτερικά χαρακτηριστικά. Έτσι κράτη όπως η Σουηδία φαντάζουν “ιδανικά”… Όμως ο υλιστικός τρόπος ανάλυσης των κρατών με βάση μόνο τα χρήματα είναι σωστός; Αυτό θέλουμε; Αν θέλεις όμως να πας στη Σουηδία να δουλέψεις πήγαινε, αλλά πρόσεχε γιατί ο ρατσισμός [19] [20] [21] και τα άλλα προβλήματα ενός κράτους δεν φαίνονται στους προϋπολογισμούς τους… Το κράτος δεν είναι μόνο η οικονομία. Το κράτος είναι οι δυνατότητες του, οι άνθρωποι του, η ιστορία του, ο πολιτισμός του, η συνεισφορά του στην πολιτική, το πως συμπεριφέρεται στους μετανάστες, στο πως συμπεριφέρεται στα άλλα κράτη… Και σε αυτούς τους τομείς είμαστε σε πολύ καλή θέση. Αν επιλέξουμε να αγνοήσουμε την προπαγάνδα των ξένων μέσων μαζικής ενημέρωσης, μπορούμε να εστιάσουμε στα καλά μας στοιχεία και να τα καλλιεργήσουμε περισσότερο!

Παρακάτω παραθέτω έναν μη-ολοκληρωμένο κατάλογο σημαντικών σύγχρονων Ελλήνων (τον οποίο προσπαθώ να συμπληρώνω σε τακτά χρονικά διαστήματα):

• Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή (φυσικός)

• Οδυσσέας Ελύτης (ποιητής)Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή (φυσικός)

• Οδυσσέας Ελύτης (ποιητής)

• Οδυσσέας Ελύτης (ποιητής)

• Ελευθέριος Βενιζέλος (πολιτικός)

• Χαρίλαος Τρικούπης (πολιτικός)

• Ιωάννης Φωκάς (εξερευνητής)

• Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: Εξέχουσα Βυζαντινολόγος. Αποτέλεσε την πρώτη γυναίκα πρόεδρο του τμήματος Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης το 1967 και την πρώτη γυναίκα πρύτανη του Πανεπιστημίου της Σορβόνης στην 700 χρόνων ιστορία του το 1976, όπως και πρύτανης του Πανεπιστημίου της Ευρώπης. [11]

• Δημήτριος Νανόπουλος (καθηγητής φυσικής)

• Κωστής Παλαμάς (ποιητής)

• Μίκης Θεοδωράκης (συνθέτης)

• Κωνσταντίνος Καραμανλής (πολιτικός)

• Μαρία Κάλλας (καλλιτέχνιδα)

• Θανάσης Βέγγος (ηθοποιός – ακόμα και ο μεγάλος Τζέρυ Λιούις παραδέχθηκε πως είχε σαν πρότυπο τον γνωστό και σαν πράκτορα Θου-Βου που έβγαλε κωμωδίες κλάσεις ανώτερες από τις άθλιες κωμωδίες του Hollywood των ευπώλητων ταινιών τη σημερινή εποχή)

• Γιώργος Βυθούλκας (ιατρός) [4]

• Αριστοτέλης Ωνάσης (επιχειρηματίας)

• Ειρήνη Παππά (ηθοποιός)

• Ιωσήφ Σηφάκης (επιστήμονας υπολογιστών) [9]

• Γεώργιος Παπανικολάου (ιατρός)

• Βαγγέλης Παπαθανασίου (συνθέτης)

• Ιάννης Ξενάκης (συνθέτης)

• Μιχάλης Κακογιάννης (σκηνοθέτης) [12]

• Θεόδωρος Αγγελόπουλος (σκηνοθέτης)

• Νίκος Σκαλκώτας (συνθέτης)

• Μανόλης Ανδρόνικος (αρχαιολόγος)

Ένας μικρός κατάλογος Ελλήνων επιστημόνων που συνεισφέρουν ενεργά στην επιστήμη ακολουθεί:

• Άγγελος Βουρλίδας: Εργάζεται για το Sun Earth Connection Coronal and Heliospheric Investigation, του Naval Research Laboratory στην Washington, D.C. [13]
• Κώστας Δασκαλάκης: Καθηγητής του MIT ο οποίος απέσπασε το πρώτο βραβείο από την διεθνή Ενωση Επιστημόνων Πληροφορικής. Ο 28χρονος επιστήμονας στη διατριβή του έλυσε τον γρίφο του νομπελίστα μαθηματικού Τζον Νας, στο πεδίο της θεωρίας παιγνίων. [14]
• Δρ. Αθανάσιος Οικονόμου: Είναι ο υπεύθυνος σχεδιασμού του ειδικού εξοπλισμού για τα διαπλανητικά διαστημόπλοια της αεροδιαστημικής υπηρεσίας NASA. [15]

Όσο για το αν αυτοί πρέπει να χαρακτηρίζονται “Έλληνες” και αν πρέπει να είμαστε υπερήφανοι για αυτούς μπορεί κανείς να διαβάσει την ανάλυση που ακολουθεί στο επόμενο κεφάλαιο.

Ελληνικό κράτος ή Ελληνικό έθνος;

Πρέπει να σημειώσουμε ότι η έννοια του “κράτους” τη σημερινή εποχή είναι μια έννοια που δύσκολα ορίζεται ξεκάθαρα. Αποτελεί ένα αμερικάνικο πανεπιστήμιο που διοικείται από έναν Σομαλό, χρηματοδοτείται από 2 ρωσικές και 3 καναδικές επιχειρήσεις και στο οποίο σπουδάζουν 30% κορεάτες, 40% αφρικανοί και 30% ευρωπαίοι πραγματικά ένα “αμερικανικό” πανεπιστήμιο; Μία επιχείρηση βρετανικών συμφερόντων η οποία είναι εγκατεστημένη στην Ινδία αποτελεί κάτι για το οποίο πρέπει να υπερηφανεύονται οι Βρετανοί ή οι Ινδοί; Μία σουηδική επιχείρηση η οποία ανήκει εξ’ ολοκλήρου σε αμερικανικά κεφάλαια είναι κάτι για το οποίο πρέπει να υπερηφανεύονται οι Σουηδοί ή οι Αμερικανοί; Ένας μεγάλος επιστήμονας ο οποίος σπούδασε στο σχολείο και στο πανεπιστήμιο στην Ελλάδα, αλλά μεγαλούργησε στις ΗΠΑ επειδή εκεί βρήκε κεφάλαια για έρευνα είναι κάτι για το οποίο πρέπει να υπερηφανεύονται οι Έλληνες ή οι Αμερικανοί; Και τι γίνεται αν τα κεφάλαια αυτά για την έρευνα προέρχονται από Έλληνες μετανάστες ή από Έλληνες εφοπλιστές; Ποιος αλήθεια πρέπει να περηφανεύεται για τα τόσα πλοία που γυρνούν στον κόσμο και ανήκουν σε Έλληνες; Εμείς ή μήπως το Λονδίνο όπου μένουν μερικοί από αυτούς για 3-4 μήνες το χρόνο;

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο επέλεξα να παρουσιάσω τις αρετές του Ελληνικού Έθνους. Σίγουρα και το ελληνικό κράτος έχει αρετές (όσο και προβλήματα), όμως η έννοια του έθνους ήταν και είναι συνδεδεμένη με εμάς τους Έλληνες περισσότερο από την τυπική και στεγνή (πλέον) νοήματος έννοια του “κράτους”. Μην ξεχνάμε ότι στην εποχή της αρχαίας Ελλάδας όλοι οι φιλόσοφοι και οι μαθηματικοί προερχόντουσαν από διαφορετικές πόλεις-κράτη και η έννοια του “ελληνικού κράτους” δε υφίσταντο καν.

Και όμως όλοι αποκαλούν (και ορθώς το πράττουν, καθώς κοινή γλώσσα, κοινά ήθη και έθιμα, κοινή θρησκεία, κοινός τρόπος σκέψης τους ένωναν και τους χαρακτήριζαν) τον Ευκλείδη και τον Αριστοτέλη “ΕΛΛΗΝΕΣ” και είναι περήφανοί για αυτούς…

Συμπέρασμα

Είμαστε Έλληνες. Όχι αρχαίοι Έλληνες, όχι σύγχρονοι Έλληνες – απλά “Έλληνες”! Οι αρετές μας που αναφέρω παραπάνω δεν είναι αποκλειστική λίστα. Σίγουρα υπάρχουν και άλλες αρετές (ή προβλήματα) που παρέλειψα να καταγράψω. Η παράθεση τους δεν έγινε με σκοπό να υπονοηθεί κάτι για τους Έλληνες σε σύγκριση με άλλα έθνη. Σε καμία περίπτωση οι προαναφερθείσες αρετές είναι αρετές που μόνο οι Έλληνες διαθέτουν. Ωστόσο όλες τους είναι αρετές που μας χαρακτηρίζουν και για τις οποίες πρέπει να αισθανόμαστε υπερήφανοι. Το κάθε έθνος είναι διαφορετικό και προσφέρει τα δικά του στον παγκόσμιο πολιτισμό. Όλα αξίζουν σεβασμό και μνεία. Η παράθεση όλων αυτών των αρετών έγινε απλά και μόνο για να υπενθυμίσει στους Έλληνες ότι είμαστε Έλληνες και όχι μια υποβαθμισμένη έκδοση των αρχαίων Ελλήνων. Όσοι δεν νοιώθουν Έλληνες μπορούν εύκολα να μετακομίσουν.

Μπορούμε να αλλάξουμε το κράτος στο οποίο ζούμε, αρκεί να δούμε κατάματα τα προβλήματα μας και τις αρετές μας, αντιμετωπίζοντας τα πρώτα και αξιοποιώντας τις τελευταίες… Το μεγάλο πρόβλημα του ελληνικού κράτους ήταν πάντα η κακή (ή η πλήρης έλλειψη) οργάνωση. Αν την αποκτήσουμε, έχουμε πολύ υλικό για να εκμεταλλευτούμε και να μεγαλουργήσουμε, όπως πολλές φορές έχουμε κάνει. Ας διορθώσουμε τα κακώς κείμενα, ας οργανωθούμε όπως κάποτε ήμασταν οργανωμένοι (βλ. αρχαία Ελλάδα, βλ. Βυζάντιο, βλ. πρώτα χρόνια μετά τον Β’ΠΠ) και ας φτάσουμε ξανά ψηλά. Το να μεμψιμοιρούμε δεν οφελεί σε τίποτα!

Κλείνοντας, ας θυμηθούμε τι έγραφε ο Κωνσταντίνος Παπαρηγγόπουλος στην Ιστορία του Ελληνικού Έθνους:

“Αν, έχοντας ως βάση τα παλιά εκείνα χρόνια [σημ: αναφέρεται στην αρχαία Ελλάδα], στρέψουμε το βλέμμα μας σε αυτά που συμβαίνουν γύρω μας, δύσκολα θα μπορέσουμε να αρνηθούμε ότι ο νεότερος ελληνισμός κληρονόμησε απαράλλακτη μια από τις προγονικές ιδιότητες [σημ: αναφέρεται στην έλλειψη οργάνωσης]. Πράγματι. Γιατί τα θαυμάσια πολεμικά επιτεύγματα της επανάστασης [σημ: εννοεί την επανάσταση του 1821] λίγο έλλειψε να ματαιωθούν πλήρως; Επειδή κατά την επανάσταση δεν υπήρξε καθόλου και πουθενά διακυβέρνηση. Γιατί οι καρποί της πεντηκονταετούς ειρήνης που ακολούθησε ούτε καλοί αποδείχθησαν ούτε ώριμοι; Επειδή στο διάστημα αυτό, αντί να επιδιώξουμε την εθνική και στρατιωτική μας οργάνωση, ξοδέψαμε το χρόνο σε καθετί άλλο παρά στην αποτελεσματική οργάνωση του ελληνισμού.

Κανένα έθνος δεν υποχρεούται να είναι μεγαλοφυές, όμως κανένα έθνος δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς κοινό νου και κοινός νους των εθνών είναι η κυβέρνηση.”

Αθήνα, 8 Νοεμβρίου 1885

Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος

Οι Έλληνες δυστυχώς πολλές φορές έχουν δείξει ότι είναι μεγαλοφυείς, αλλά ακόμα περισσότερες ότι τους λείπει ο κοινός νους… Μπορούμε να το αλλάξουμε αυτό!

Παρακαλώ καταγράψτε παρακάτω τα σχόλια σας ή στείλτε τα μου μέσω email στο skakos@hotmail.com.